Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje ma swoją siedzibę w zabytkowej góralskiej chacie znajdującej się przy ul. Droga do Rojów 6. Budynek, należący w przeszłości do rodziny Gąsieniców Sobczaków, jest jednym z najważniejszych zabytków budownictwa ludowego w Zakopanem. Pod koniec XIX wieku wśród inteligencji zamieszkującej Zakopane zapanowała moda na zainteresowania ludowe. Miłośnicy etnografii, tacy jak Róża Krasińska, Maria i Bronisław Dembowscy, Zygmunt Natowski czy Bronisława Kondratowiczowa postanowili zbierać wytwory kultury góralskiej i zaczęli tworzyć mini kolekcje przedmiotów towarzyszących góralom w ich codziennym życiu. Owo etnograficzne zainteresowanie kulturą gór zbiegło się w czasie z początkiem zanikania tradycji ludowych na Podhalu. Mając tego świadomość, wielu ludzi szeroko rozumianej nauki, kultury i sztuki zaczęło prowadzić badania na sztuką ludową, rzemiosłem i budownictwem. Z tego okresu pochodzą m.in. opracowania Władysława Matlakowskiego „Budownictwo ludowe na Podhalu” (1892) i „Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu” (1901). Najbardziej znanym orędownikiem stylu zakopiańskiego i jego propagatorem był jednak Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Muzeum otwarte zostało 1 lipca 2009 roku, a jego celem jest ukazanie korzeni stylu zakopiańskiego, którymi na początku były budownictwo ludowe, obejmujące przede wszystkim góralskie chaty i ich wyposażenie oraz kolekcje etnograficzne.
Chata, będąca miejscem wystawy, powstała w roku 1830 i składa się z dwóch części. W pierwszej z nich, tzw. izbie białej, która w góralskiej chałupie była salonem, podziwiać można kolekcję Marii i Bronisława Dembowskich. Jest to zbiór prawie 400 przedmiotów obrazujących sztukę Podhala. Znajdziemy tu m.in. obrazy na szkle, ceramikę, łyżniki, rzeźby, stroje ludowe czy sprzęty pasterskie. Wszystkie te przedmioty wyróżniają się ozdobną formą i bogatym zdobnictwem. Natomiast w części drugiej, tzw. sali czarnej, która pierwotnie służyła codziennemu życiu góralskiej rodziny, zgromadzono przedmioty powszechnego użytku. Pomieszczenie urządzono tak, jak wyglądały izby w góralskich chatach w drugie połowie dziewiętnastego stulecia. Wzorowano się przy tym na opisach wspominanego wyżej Władysława Matlakowskiego oraz rysunkach i tekstach Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Informacje o działalności Muzeum uzyskać można pod nr tel. 18 201 22 94
